دوران بارداری یکی از شگفت انگیزترین دوران در زندگی هر زن محسوب می‌شود. عموما به دلیل تغییرات هورمونی گسترده و همچنین تغییرات فیزیکی بدن مادر باردار شاهد تغییرات بسیاری است که در این مقاله کوتاه به آن می‌پردازیم.
تغییرات بدن در زمان بارداری
مهمترین تغییرات بدن زن باردار را می توان به دو دسته تغییرات فیزیکی و تغییرات در اندام‌های داخلی تقسیم کرد که هر دوی این تغییرات ریشه در تغییرات هورمونی زن باردار دارند. به طور مثال مشخص ترین تغییرات بدن مادر در دوران بارداری تغییر اندازه دستگاه تولید مثل است. اندازه رحم از حدود 50 گرم به وزن تقریبی 1100 گرم می‌رسد، اندازه پستان ها دو برابر می‌شود، واژن نیز از جمله اندام هایی است که در طول بارداری تغییر می کند و مدخل آن و سرویکس بزرگتر و گشادتر از سابق می‌شود. پف کردن سر و صورت زن باردار، جوش و آکنه، ظاهر مردانه و … نیز بخش‌های دیگری از تغییرات در این دوران هستند.
افزایش وزن زن باردار
یکی از مهمترین تغییراتی که اکثر زنان باردار آن را تجربه می‌کنند اضافه شدن وزن در بارداری است. به طور متوسط زن باردار تا زمان زایمان حدود 11 کیلوگرم وزن اضافه می‌کند. البته این مقدار از اضافه وزن ناشی از وزن جنین، حجم مایع آمنیوتیک، جفت و پرده های جنینی است. همچنین با توجه به افزایش وزن رحم و سینه ها بخشی از اضافه وزن نیز به این دو اندام تعلق دارد. در واقع اگر اضافه وزن به صورت طبیعی رخ دهد یک زن باردار حدود 1.5 کیلوگرم چربی ناشی از اضافه وزن خواهد داشت و بیشتر اضافه وزن در زمان زایمان و مدت کمی بعد از آن جبران خواهد شد.
افزایش اشتها در بارداری
برخی از خانم ها د ردوران بارداری اشتهای زیادی دارند که مهمترین دلیل آن برداشت مواد مغذی از خون مادر توسط جفت و نکته بعدی نیز تغییرات هورمونی است. برای جلوگیری از افزایش وزن بسیار در این دوران می‌توانید از رژیم های غذایی متعادل استفاده کنید.
تغییرات متابولیسم در بارداری
همانطور که اشاره کردیم مهمترین تغییرات در دوران بارداری تغییرات هورمونی است، هورمون‌های تیروکسین، هورمون‌های آدرنال و هورمون های جنسی از جمله هورمون هایی هستند که بیشترین تغییرات را در این دوران دارند و باعث می‌شوند که میزان سوخت و ساز زن باردار در نیمه دوم حاملگی تا حدود 15 درصد افزایش پیدا کند، به همین دلیل است که خانم‌های باردار احساس گر گرفتگی و گرمای بیش از حد می‌کنند.
تغییرات حسی در بارداری
برخی از خانم ها ممکن است در طول دوران بارداری خود دچار تغییراتی در حواس بویایی، چشایی و بینایی شوند. برخی از زنان در این دوره دچار نزدیک بینی یا تاری دید می شوند که امری کاملا طبیعی است. همچنین حساسیت به بوها و احساس طعم ناخوشایند فلز در دهان نیز در بسیاری از زنان باردار رخ می‌دهد که طبیعی است.
تغییرات پوست و مو
از جمله تغییرات دیگری که در دوران بارداری می‌توان به آن اشاره کرد، تغییرات در پوست، مو و ناخن است. این تغییرات بسیار متغیر است به طوری که برخی از خانم‌ها در این دوران به ریزش مو دچار می‌شوند و برخی دیگر دچار افزایش رشد مو و موهای زائد می شوند. خشکی پوست و ترک‌های پوستی از جمله تغییرات رایج در این دوران محسوب می‌شود. ملاسما یا تیره شدن برخی از اندام‌های بدن از جمله هاله سینه، ناحیه تناسلی، خط زیر ناف و ایجاد لکه های تیره در نقاط مختلف بدن در زنان امری طبیعی است و معمولا بعد از زایمان به مرور برطرف می‌شود.
رشد ناخن‌ها در برخی از خانم‌ها افزایش می‌یابد و برخی دیگر از زنان نیز شاهد نازک شدن صدف ناخن‌ها و شکننده و شیاری شدن ناخن هستند. خارش پوست، کهیر زدن پوست، آکنه و جوش نیز از دیگر مواردی است که در زنان باردار رخ می‌دهد و طبیعی است.
تغییرات تنفسی
بزرگ شدن رحم باعث متراکم شدن اندام های داخلی می شود، قلب، معده، ریه‌ها و مثانه تحت فشار قرار میگیرند. از طرفی در این دوران بدن به اکسیژن بیشتری نیاز دارد به همین دلیل است که تنفس بیشتر می‌شود و زنان باردار احساس تنگی نفس می‌کنند.
جمع بندی
با رایج ترین تغییرات بدنی و جسمی دوران بارداری آشنا شدید، نکته مهمی که باید به آن اشاره کنیم این است که ممکن است یک زن باردار تنها برخی از این تغییرات و یا همه آنها را تجربه کند. بسیاری از این تغییرات قابل کنترل است و برخی دیگر نیز به واسطه تغییر هورمونی ایجاد می‌شوند. در هر صورت اکثر این تغییرات موقتی است و بعد از زایمان به مروز از بین می رود و زندگی به روال عادی باز خواهد گشت.